Yips trong golf là gì? Ảnh hưởng của nó thế nào đến golfer
Yips là thuật ngữ phổ biến với những người chơi golf, vậy Yips trong golf là gì? Nó có ảnh hưởng gì đến người chơi không? Nếu ảnh hưởng thì làm thế nào để khắc phục được. Bài viết dưới đây Cep.com.vn sẽ giải đáp được thắc mắc của bạn.
Yips trong golf là gì?
Yips là một thuật ngữ golf phổ biến để chỉ hành động bị giật, bị loạng choạng, hoảng sợ, hay bị thúc mạnh. Yips ở đây nhằm miêu tả những cử động không kiểm soát của bàn tay và cổ tay, dẫn đến người chơi không dễ dàng đánh bóng được, trường hợp này vẫn được bắt gặp với những tay golf chuyên nghiệp nhất.
Dân chơi golf thường cho rằng Yips chỉ là sự mất bình tĩnh nhất thời trước một cú đánh chủ chốt, nhưng nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng, Yips thực thế là một vấn đề liên quan đến rối loạn trung lực khu trú (liên quan đến thần kinh). Tuy nhiên, một bộ phận khác lại cho rằng đó chỉ là do sự lo ngại đến thành tích. Mặt khác, cũng có các ý kiến nhận định rằng đây là hậu quả của cả 2 nguyên nhân trên.
Yips thường gặp ở các cú đánh ngắn hơn 2 mét, và xác suất thấp xảy ra thấp hơn trong phát bóng hay những cú đánh bóng bằng gậy golf sắt. Tần suất của Yips phụ thuộc vào sự chính xác ở các cú gạt bóng.
Có nghiên cứu chỉ ra rằng với các cú gạt bóng giống nhau thì người chơi bị Yips thường có mức độ lo lắng bằng với những người không bị. Nhưng, ở người bị Yips, nhịp tim trung bình có xu hướng nhanh hơn và hoạt động cơ ở cổ tay cũng tăng, nên họ sẽ cầm gậy chặt hơn. Theo các nhà khoa học thì điều này thường xảy ra hơn trong lúc thi đấu hay các cuộc chơi với mức độ cạnh tranh cao. Có số liệu chứng minh được Yips là nguyên nhân khiến cho điểm số gậy trung bình của 1 vòng golf 18 lỗ tăng lên 4 đến 7 gậy đánh.
Với một vài người chơi golf, Yips lây sang cả hai tay, hoặc nhiều phần khác trên cơ thể như cánh tay, cẳng chân,…
Ảnh hưởng của nó thế nào đến golfer
Yips được nhận định là một dạng rối loạn trương lực cơ khu trú, đây là loại bệnh liên quan đến thần kinh, biểu hiện là co giật đột ngột, không kiểm soát hay tự chủ được một cơ hay một nhóm cơ, dẫn đến xoắn hoặc xoay. Cơ cẳng tay và cơ bàn tay hay gặp tình trạng này nhất.
Việc rối loạn này thường xảy ra với những người liên tục thực hiện lặp lại một tư thế bất thường trong thời gian dài. Ngoài ra, một số rối loạn trương lực cơ khu trú cũng là đặc trưng của công việc, hiểu một cách đơn giản là chúng thường xảy ra khi thực hiện các công việc cụ thể.
Ví dụ như với những tay chơi golf thì Yips được coi là một loại rối loạn đặc trưng công việc, giống với các loại rối loạn khác, cảm giác lo lắng, căng thẳng là nguyên nhân khiến cho tình trạng này trở nặng hơn.
Theo những người chơi golf thì chứng bệnh này hay xảy ra lúc luyện tập, đặc biệt là trong các trận đấu cạnh tranh khốc liệt, để chứng minh được rằng, khi áp lực cùng tham vọng chiến thắng càng lớn thì càng khiến cho người chơi dễ gặp phải Yips hơn. Nhưng hiện nay, vẫn chưa có một phương pháp hữu dụng nào có thể làm giảm đi tình trạng lo lắng không kiểm soát được này.
Cũng có nhiều nghiên cứu cho thấy những người chơi golf kém có xu hướng xử lý các hoạt động ở não trái hơn thay vì dùng não phải. Ngược lại, những tay chơi cừ khôi sử dụng cả hai bên não cùng lúc nhằm khai thác triệt để não phải.
Sự tham vọng về thành tích, rối loạn cương trực ảnh hưởng rất lớn đến Yips, lo lắng, stress gây khó thở, làm giảm hiệu quả các cú đánh, còn với những người không lo âu thì nguyên nhân lớn là rối loạn trương lực cơ khu trú.
Những ai có thể bị Yips
Các nhà khoa học đã khẳng định được hơn 25% số người chơi golf có tham vọng chiến thắng thường bị Yips ở một lúc nào đó trong sự nghiệp thi đấu. Đặc biệt, những golfer có kinh nghiệm từ 25 năm trở đi thường dễ gặp nhất. Cho đến hiện tại, các nhà khoa học vẫn chưa đưa ra một nguyên nhân cụ thể nào cho Yips nhưng một bộ phận không nhỏ người chơi golf bị Yips là do những thay đổi sinh hóa trong não được đi kèm với sự lão hóa. Những người bệnh cho rằng nhiều suy nghĩ hay tưởng tượng ngoài ý muốn, không tập trung là nguyên nhân làm cho họ không tập trung trước khi đánh.
Ngoài ra, chứng bệnh về thần kinh, và lo lắng tương tự này cũng ảnh hưởng không nhỏ tới các vận động viên khác, nhạc sĩ, nhân viên y tế,… Ví dụ như cầu thủ bóng chuyền, đang đánh bóng có thể xảy ra trường hợp đột nhiên đánh hỏng một đường bóng gôn, hay một nghệ sĩ bỗng nhiên cảm thấy các ngón tay cứng lại, gây khó khăn trong việc chuyển động khi đang biểu diễn.
Nên làm gì khi bị Yips
Nếu bỗng nhiên một ngày, bạn bị Yips, vậy khi đó, bạn nên làm gì? Có cách giải quyết nào không? Đặc biệt là với những người chơi golf, thật đáng tiếc là hiện nay chưa có cách chữa dứt điểm bệnh Yips, trong khi trên thị trường đang bán và quảng cáo tràn lan các sản phẩm chữa bệnh này. Nhưng cũng có rất nhiều người đã thành công khi chữa, dù vậy thì khi chưa có thêm thông tin về loại bệnh phức tạp này thì chưa có bất kì sự khẳng định nào.
Ngoài ra, cũng rất hữu ích khi bạn được các huấn luyện viên giúp đỡ trong việc sử dụng một hay nhiều chiến lược khác nhau như cách cầm gậy.
Khi đổi cách cầm gậy golf, nhiều người bị Yips đã cải thiện được tình trạng này. Cách cầm gậy chuẩn, đó là tay phải đặt ở phía dưới của tay trái, đồng thời giữ cho hai ngón tay cái thẳng hàng với nhau, đây là cách cầm dành cho những người thuận tay phải, còn những người thuận tay trái chơi golf thì làm ngược lại.
Ta thay đổi như sau:
- Cầm gậy đổi tay: tay trái đặt ngay dưới tay phải.
- Cầm gậy kiểu Langer: Đây là cách cầm gậy được đặt dưới tên của người từng 2 lần giành chức vô địch Bernhard Langer, khi tay chơi này thường xuyên sử dụng cách cầm gậy này trong các trận đấu nhằm giảm các cơn Yips định kỳ một cách hiệu quả. Với cách cầm này, tay trái thường cầm cán gậy đặt dưới thấp, và gióng sao cho cán gậy phải thẳng hàng với cẳng tay trái. Trong khi đó, tay phải lại nhẹ nắm vào cẳng tay trái ở bên trên cổ tay.
- Cầm gậy kiểu “vắt vẻo trên yên ngựa”: Đây là kiểu cầm được nhà vô địch Sam Nead áp dụng, kiểu cầm này thì golfer phải đứng đối diện với lỗ, bóng thường nằm về phần bên phải của cơ thể. Tay trái cầm gậy ở phía gần đầu gậy. Tay phải đặt thấp xuống hơn trên cán gậy, lòng bàn tay có phần hướng về phía lỗ. Sau đó, cúi người ra trước, rồi tiến hành gạt gậy về phía bên phải, lướt qua phần phía trước người.
- Với trường hợp gậy dài hơn, sẽ khiến bạn dễ dàng hơn trong việc sử dụng cánh tay và vai nhiều hơn, ngược lại, bàn tay và cổ tay lại sử dụng ít đi trong khi đánh bóng.
- Còn nếu vấn đề của bạn là tinh thần, thì bạn có thể tham khảo các kỹ thuật rèn luyện tinh thần, như thả lỏng, có một tư tưởng thoải mái, tránh lo lắng, tưởng tượng và đặc biệt là đặt ra cho mình một mục tiêu hoặc nghĩ đến nhiều điều tích cực.
Trên đây là toàn bộ các thông tin cơ bản về Yips trong golf cũng như cách khắc phục được tình trạng này được các vận động viên chuyên nghiệp là khách hàng thân thiết của SportGo Việt Nam chia sẽ mà chúng tôi tổng hợp được. Hi vọng qua bài viết này, bạn sẽ có cho mình những biện pháp phù hợp để giảm thiểu Yips nhé!
